czw., 14.11.2024
17:30–19:00
Wykład
Muzeum Warszawskiej Pragi
udział bezpłatny
Stolica po praskiej stronie. Pierwsze miesiące po wyzwoleniu – rozmowa z Andrzejem Skalimowskim | Praga ’44 historycznie
We wrześniu 1944 roku warszawska Praga była świadkiem zmiany porządków. Kiedy na lewym brzegu Wisły trwało powstanie warszawskie, będące ostatnim akordem wojennego oporu stolicy, na prawym brzegu organizował się nowy porządek polityczny pod sowieckim patronatem.
Praga, w porównaniu z lewobrzeżnymi dzielnicami, wyszła z wojny prawie bez szwanku.
Ocalałe kamienice i nieliczne, ale monumentalne gmachy, zostały zagospodarowane na potrzeby przybyłej ze Wschodu władzy – cywilnej i wojskowej. Na Pradze ulokował się tzw. rząd lubelski, który w wyniku pojałtańskiego porządku wyewoluował do rangi oficjalnych władz państwowych. Na Pradze rozpoczęto organizację władz miejskich pod kierunkiem gen. Mariana Spychalskiego. Na Pradze oficjalnie powołano do życia Biuro Odbudowy Stolicy. Wreszcie, to na Pradze zagnieździły się organy bezpieczeństwa, zarówno te polskie (na nowo powoływane), jak i te sowieckie – w pełni ukształtowane i okryte zła sławą.
Warszawska Praga na przełomie 1944 i 1945 r. była centrum wydarzeń politycznych i społecznych, a także punktem wyjścia dla procesów, które zdeterminowały oblicze powojennej stolicy.
Wykład poprowadzi dr Andrzej Skalimowski – historyk, doktor, pracuje w Instytucie Historii Nauki PAN i kieruje Działem Naukowym w Narodowym Instytucie Architektury i Urbanistyki. Zajmuje się historią społeczną XX wieku i historią techniki, ze szczególnym uwzględnieniem architektury, planowania przestrzennego i przemysłu.
Wydarzenie towarzyszy wystawie Praga ’44, która przybliża mało znaną historię powstania warszawskiego na prawym brzegu Wisły.
Praga ’44 historycznie. Spotkania i wykłady poświęcone ważnym, ale mało znanym postaciom powstania warszawskiego na Pradze oraz najważniejszym wydarzeniom i miejscom w przebiegu walk, a także działaniom konspiracyjnym do lipca 1945 roku. Wydarzenia realizujemy we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej.