sob., 07.06.2025
18:00
Dyskusja
Muzeum Warszawskiej Pragi
wstęp wolny
Dyskusja o żydowskiej Pradze
Celem dyskusji jest ukazanie Pragi Północ jako istotnego ośrodka życia religijnego i gospodarczego społeczności żydowskiej przed i po II wojnie światowej.
W rozmowie podejmiemy analizę roli i znaczenia lokalnych instytucji – synagog, szkół, akademików, ochronek i domów modlitwy – w kształtowaniu tożsamości praskich Żydów. Zajmiemy się także losami mieszkańców w czasie Zagłady oraz problematyką pamięci i materialnych śladów żydowskiej obecności na Pradze Północ już po wyzwoleniu.
Kluczowym elementem debaty będzie refleksja nad koniecznością lepszego upamiętnienia historii żydowskich prażanek i prażan w wielokulturowej i wieloreligijnej tożsamości Pragi
Powitanie:
- Anna Tomaszewska – Wiceburmistrzyni Dzielnicy Praga-Północ m.st. Warszawy,
- Katarzyna Kuzko-Zwierz, Kierowniczka Muzeum Warszawskiej Pragi,
- Przedstawicielka Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Wezmą udział:
- Bella Szwarcman-Czarnota – współzałożycielka, a później przez ponad dwadzieścia lat redaktorka i felietonistka czasopisma żydowskiego „Midrasz”,
- Aleksandra Karkowska-Rogińska – starsza specjalistka ds. edukacji w Muzeum Warszawskiej Pragi,
- Krzysztof Michalski – Stowarzyszenie Porozumienie dla Pragi, wiceprzewodniczący Rady Dzielnicy Praga-Północ m.st. Warszawy.
Prowadzenie: dr Bartosz Rydliński – Centrum im. Ignacego Daszyńskiego
Miejsce spotkania: Dziedziniec Muzeum Warszawskiej Pragi (Targowa 50/52, 03-733 Warszawa)
Spotkanie poprzedza spacer po żydowskiej Pradze (dowiedz się więcej), który rozpoczyna się o godz. 16:00. Obowiązują zapisy.
Bella Szwarcman-Czarnota – absolwentka Wydziału Filozofii i Podyplomowego Studium Dla Tłumaczy Języka Francuskiego na UW. Pracowała w Redakcji Filozofii PWN, w archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, była sekretarzem redakcji „ Biuletynu ŻIH”. Współzałożycielka, a później przez ponad dwadzieścia lat redaktorka i felietonistka czasopisma żydowskiego „Midrasz”. Autorka 7 książek, w tym śpiewnika rodzinnego, płyty nagranej wspólnie z córką i siostrą oraz wspólnie z córką napisanej książki „Świętujmy!”, koordynatorka i współautorka Hagady kobiet, tłumaczka ok. 50 książek z jęz. francuskiego, rosyjskiego i jidysz. Od kilkunastu lat wygłasza wykłady poświęcone kobietom biblijnym w Austriackim Forum Kultury. Wykłada także na Żydowskim Uniwersytecie Otwartym. Laureatka nagrody im. Ks. S. Musiała , J. Karskiego i P.Nireńskiej oraz „Literatury na Świecie”.
Aleksandra Karkowska-Rogińska – starsza specjalistka ds. edukacji w Muzeum Warszawskiej Pragi. Absolwentka studiów polonistycznych na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego i studiów judaistycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracowała w Dziale Edukacji Muzeum Polin, na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, współpracowała m.in. z Instytutem Badań Literackich Państwowej Akademii Nauk, Stowarzyszeniem Żydowski Instytut Historyczny, Fundacją Shalom i innymi. Od lat naukowo związana z historią i kulturą Żydów polskich.
Krzysztof Michalski – mieszkaniec warszawskiej Pragi. Działacz społeczny i samorządowy, wiceprzewodniczący Rady Dzielnicy Praga-Północ, szef klubu radnych Porozumienia dla Pragi/Nowej Lewicy/Miasto Jest Nasze. Założyciel i lider stowarzyszenia Porozumienie dla Pragi, członek zarządu Praskiego Stowarzyszenia Mieszkańców „Michałów”, wieloletni przewodniczący Dzielnicowej Komisji Dialogu Społecznego, przewodniczący Warszawskiego Komitetu Rewitalizacji oraz Społeczny Opiekun Zabytków przy Prezydencie Miasta Stołecznego Warszawy. Członek Zarządu wspólnoty mieszkaniowej.
Badacz i aktywny uczestnik przemian społecznych i gospodarczych na Pradze-Północ, od lat zaangażowany w rewitalizację dzielnicy, promotor partycypacji społecznej i obywatelskiej poprzez m.in. mechanizmy budżetu obywatelskiego i konsultacji społecznych. Interesuje się m.in. polityką przestrzenną, rozwojem zieleni, ochroną i remontami zabytków. Współautor trzech poradników dobrych praktyk architektonicznych dotyczących remontów praskich zabytków, pomysłodawca i lider projektu stworzenia na Szmulowiźnie miejsca aktywności lokalnej (Dom Sąsiedzki), inicjator stworzenia na Pradze wielu nowych terenów zieleni, w tym skweru z placem zabaw przy ul. Kępnej. Zaangażowany w krzewienie pamięci o społeczności żydowskiej na terenie prawobrzeżnej Warszawy, współautor „Przewodnika po żydowskiej Pradze”, działa na rzecz upamiętnienia ważnych przedstawicieli społeczności żydowskiej na Pradze, jak i osób zaangażowanych w ratowanie ludności żydowskiej w czasie II wojny światowej na terenie prawobrzeżnej Warszawy. Z jego inicjatywy m.in. jeden ze skwerów na Pradze otrzymał patronkę, Judytę Zbytkower, a na gmachu Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego pojawiła się tablica upamiętniająca postaci księży Michała Kubackiego (Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata) i Jana Stanka.
Partner edukacji Muzeum Warszawy – PGE Polska Grupa Energetyczna S.A.
